Friday, October 30, 2009

निर्मलमणि अधिकारी आयोदधौम्यकृत उपन्यास अन्तिम बादशाहको दोस्रो किस्ता

अन्तिम बादशाह
चीनका मंचुवंशीय अन्तिम सम्राटसम्बन्धी लघु-उपन्यास
लेखन मिति ः २०४८ असार २१ गते शुक्रवार - भदौ ३१ गते सोमवार

पहिलो किस्ता पढ्न यहाँ जानुहोस् : http://maharshidhaumya.blogspot.com/2008/10/blog-post_25.html

अन्तिम बादशाह


"पिरिनु पर्दैन । भइसकेको कुरा पिरिएर वा रोई-कराई गरेर फिर्ता हुन्छ र ? अब चुपो लागिबक्स्योस् र राजपाठ सम्हालिबक्स्योस् ।"
हुसुआनले यी कुरा के बुझ्यो होला र । नबुझेर पनि बुझ्नै पर्ने बाध्यतालाई उसले आत्मसात् गरिसकेको छ । जे होस् आफन्त भनाउँदाहरुको खलबलमा उसले यत्ति बुझ्यो कि उसका बाबु र आमा दरबारमा छैनन् । हुसु ति स्याङ्गको प्यारो हुसु एक्लै छोडिएको छ यस विशाल संसारमा ।
उसलाई रिस उठ्छ अब आमाले दूध चुसाउने छैनन् । उसलाई प्यारो गरेर बोलाउने कोही रहेको छैन । उसलाई थाहा छैन उसका पिताश्री गह्रुङ्गो श्रीपेच आफ्नो छोरालाई दिएर कहाँ बसिरहेछन् । ऊ कथित आफन्तका मुखबाट बाबु-आमा नजिकै रहेको सुन्न चाहन्छ । ऊ आफूले चाहेजस्तो नहुँदा खिन्न हुन्छ । सबै बाबु-आमा नभएको कुरा गर्छन् यहीँ छ कोही भन्दैनन् । आखिर किन होला त अबोध हुसुआन आफैमा जेलिन्छ ।
उसलाई त्यो झ्याङ्लो पोसाक कत्ति मन पर्दैन । त्यही पोसाक राजकीय रे नलगाई हुँदैन रे । त्यो गद्दी जहाँ आमा-बा बस्थे ऊ त्यहीँ बस्नु पर्छ । किन होला उसले गह्रौँ झल्लरे श्रीपेच लगाउनु पर्ने ! ऊभित्र मनोद्वेगका छालहरु उर्लिरहेका छन् ।

अँ हँ उसलाई यी सब प्रश्नका जवाफ दिने फुस्रदमा कोही छैनन् । ऊ महाराज रे । उसले भावनामा बहकिनु हुन्न रे । राज खान्दानको व्यक्ति भावशून्य हुनु पर्ने कस्तो विडम्बना !
हुसुआनलाई दैव भन्ने कुरा अचम्म लाग्यो । परिस्थितिले ऊ दैवलाई चिन्न सक्ने भएको छ । नत्र त उमेरै के छ र बरा ! बोलेको पनि राम्ररी बुझिँदैन । उसलाई पक्कै अभागी मान्नु पर्छ । चार वर्ष नपुग्दै आफ्नी आमा-बाबुविहीन भएर रहनु पर् यो ।

<> <> <>
त्यही देशमा, कुनै एक गाउँमा : माओत्से तुङ्ग - यही त राखियो छ त्यस बालकको नाम । तर वास्तवमा ऊ जन्मनु र नजन्मनुमा उसको बाबु झियाङ्ग र आमा तेई खुशी छैनन् । उनीहरु सोच्छन् कि यो बालक व्यर्थै जन्मियो । आखिर यसले गर्ला के नै र ! हलो त जोत्ला । हलो जोत्न त अरु पनि त छन् । यो व्यर्थको सकस हो । बरु नजन्मेकै भए ! हाम्रा साना राजाको नाम पनि तुङ्ग नै हो । एउटा तुङ्ग राजा अरे अर्को तुङ्ग हलो जोत्ने ! दुवैले हलो जोत्ने भए वा दुवै शासक हुन पाए !
आज झियाङ्गको मनमा किन यस्ता तरङ्ग खेल्छन् हँ उसले यसभन्दाअघि यस्तो कहिल्यै सोचेन । तर आज अचानक त्सेको जन्ममा ऊ सब कुरा किन सम्झन्छ ! कि साँच्चै यो बालक … … । यस्तो भए त मजा हुँदो हो ।
एक किसानको हलीको छोरोले देश चलाएमा पक्कै पनि भावना बुझेर काम गर्छ । उसलाई हलीको दुःख थाहा हुन्छ र मजदुरको हातका फोरा उसले चुमेको हुन्छ । अनि यस धर्तीको आह्वान उसले आत्मसात् गरेको हुन्छ । तर एउटा परम्परागत राजा ऊ त कहिल्यै पनि हलीको दुःखसँग परिचित हुन्न । ऊ त जन्मैदेखिको शोषक र शासक हुन्छ । उसको कर्तव्य यति हो कि ऊ जनतालाई दबाएर राज गरोस् । खै यिनीहरुले राज्य विस्तार गर्न सकेका खै हाम्रो झण्डा फरफराएका यस संसारमा खै हाम्रो आत्मसम्मान


<> <> <>
"डा। सेन ! के क्रान्ति गर्नु अहिले उचित छ र ?"
सन यात् सेन गम्भीर भए । उनलाई आफ्ना साथीहरुप्रति दया लाग्यो । अझ पनि यी क्रान्ति गर्ने समय नआएको बताउँछन् । के यिनीहरु कायर छन् कि यिनीहरुले राम्रोसँग कुरै बुझेका छैनन् !
सन यात् सेन गम्भीर रुपले मग्न हुँदै गए । उनलाई जताततै कोलाहल भएझैँ लाग्यो । उनको देश महाचीन रुँदै कराउँदै छटपटाएको देखे । महाचीन हात दिएर सन यात् सेनलाई हेर्दै रोइरहेछ । जनता नचिनिएका परजीवीको टोकाइबाट त्रस्त छन् । उनीहरु कराइरहेछन् । तर पनि परजीवीहरु रगत चुसिरहेकै छन् । उनीहरु चाहेर पनि भाग्न सक्दैनन् । आखिर किन डा। सेनको आँखाबाट आँसु आयो । उनको आँसुमा मातृभूमिप्रतिको भक्ति प्रष्टिइरहेको थियो । उनी चाँडैभन्दा चाँडै महाचीनलाई दाम्लाबाट निकाल्न चाहन्थे ।
उनको मनले भन्यो "क्रान्ति गर्नै पर्छ ।"

Tuesday, October 13, 2009

आयोदधौम्यकृत उपन्यास "शहरमा ...." को तेस्रो किस्ता

समय बित्दै जाँदा पुनः क्याम्पस जान थालेको थिएँ म । आफैलाई धोका दिए तापनि आफ्नो परिवारलाई धोका दिने साहस ममा थिएन । बा-आमा र दाईले लिनुभएको मप्रतिको आशा चूर चूर बनाउने हिम्मत मसँग थिएन । म पढेर वजनदार लब्धाङ्कपत्र उहाँहरुलाई दिन चाहन्थें । तिमी पनि माइतमै बसेर क्याम्पस धाउन थालेकी थियौ । सिन्दूर-पोते नलाएकी तिमीलाई देख्नेहरुले हिजो र आजकी जुनिमा फरक अरुले नदेख्नु स्वाभाविकै थियो होला तर मेरो नजरमा आकाश-पातालको अन्तर परिसकेको थियो । म तर्कन्थें तिमीसँग सकेसम्म टाढा तिम्रो अधर र तिम्रो नजर भन्दा पर ।
मलाई थाहा थियो केही भन्न चाहन्थ्यौ । तर म भने बोलेको सुन्नु पर्ला भनेर बोल्याबोल्यै गर्न थालें । अर्काको कुरा नसुन्नु छ भने आफै बोलिरहनु नै सम्भवतः प्रभावकारी उपाय थियो । पीडा लुकाउनु थियो त्यसैले त सधैं भन्दा बढी हाँस्नु थियो । साँच्चै बदनाम हुन पुगें म बढी हल्ला गर्ने भनेर । सरले मलाई हप्काउँदा टाउको तिम्रो निहुरन्थ्यो । कोही मसँग झगडा गर्न त_िम्सँदा तिम्रो आँखामा आँसु हुन्थ्यो । तर म म त आफैसँग दिक्क थिएँ ।
भर्खरै आइपुगेको थिएँ क्याम्पसबाट । ढोका ढक्ढक् गरेको आवाजले ध्यान भंग भयो ।
"खुलै छ" मैले भनें । तर ढक्ढकाइ रोकिएन ।
"खुलै छ भन्या" केही चर्को भएको थियो मेरो स्वर ।
अब भने अति भयो । फेरि पनि ढोका ढक्ढक्याइ रहे पछि म राँक्किए "खुलै छ भनेपछि पनि कस्तो मूर्ख रहेछ ।"
ढोकामा तिमी थियौ । ट्वाँ परेर हेरेको हेर् यै भएँछु म त ।
"बस्न पनि भन्दैनौ मलाई ?"
"अरे तिमी आऊ न ।" कििाचत् हड्बडाएको स्वर मेरो ।
"क्याम्पस देखि पछ्याएर आएकी तिमीसँग झगडा गरुँ भनेर ।" तिमीले बस्दै भनेकी थियौ ।
म चूप थिएँ ।
"किन साइलेन्ट् नि फेरि !"
म केही बोलिनँ ।
"के मसँग रिसाएको ?"
अझै बक् फूटेन मेरो ।
"साँच्चै रिसाएको भन्या ?"
"के अझैपनि रिसाउने कुनै अधिकार छ र ?" व्यंग्यात्मक लवजले भनें मैले ।
"खुब ग्रेट् सोच्छौ हैन आफूलाई ! भन के गल्ती छ मेरो ?"
"पराइ मान्छेहरुसँग … "
मैले बडो मुस्किलसँग भन्न नपाउँदै तिम्रो रुन्चे स्वर थियो- "वाऽऽ वाऽऽ ... कति इजिली बोल्छौ तिमी । पराइ भनेर घोच्नु भन्दा पहिले सोच त कहिल्यै आफन्त बनाउन खोज्यौ कहिल्यै केही भनेर मैले एसेप्ट् नगरेको थाहा छ तिमीलाई तिमी यति निष्ठूरी थियौ कि भावनालाई कहिल्यै साकार हुन दिएनौ । प्रुेण्डसीप भन्दा बढी प्रपोज् गर् यौ ? कसरी थाहा पाऊँ म तिम्रो मनको कुरा ?"
................. (क्रमश:)