आयोदधौम्य निर्मलमणि अधिकारीको उपन्यास "अन्तिम बादशाह" तेस्रो किस्ता

अन्तिम बादशाह
(उपन्यास)

३

"किन गर्ने नि क्रान्ति ! क्या हरामहरु छन् भने ! खुरुखुरु हलो जोते भइहाल्यो नि । बेकारमा त्यो राजनीतिको लण्ठामा लागेर !"
जब जब संसारमा क्रान्ति हुन्छ त्यस बेला मुख्यतः तीन भागमा मान्छे विभक्त हुन्छ । एउटा वर्ग क्रान्तिको दुस्मन हुन्छ । दोस्रो वर्ग पहिलो वर्गको सफाया गर्न इन्क्लाबको नारा बोकेर हिँड्छ । तेस्रो वर्ग निकै विपन्न वर्ग हो । ऊ शोषित छ र अज्ञानी छ । उसलाई क्रान्तिको महत्व थाहा हुँदैन र बिनबिच्चमा क्रान्तिको औचित्यमाथि प्रश्न उठाइदिन्छ ।

------------------ ---------

हुसुआन तुङ्ग आज पाँचौँ वर्ष पुगेका छन् । महाचीनका राजा हुसुआन तुङ्गको पाँचौँ जन्म दिवश मनाउनमा कुनै कसर बाँकी राखेका छैनन् आयोजकहरुले ।

---------------- -------------


इन्क्लाब - जिन्दाबाद
इन्क्लाब - जिन्दाबाद
हाम्रो माग - पूरा होस्
जनतन्त्रको बहाली - हुनै पर्छ
… … … …
यस्ता नाराहरुले आकाश गुाजायमान भयो । अभाव र शोषणमा पि_िल्सरहेका जनता ज्यानको पर्वाह नगरी सडकमा उत्रे । साँच्चै नै जनता ज्वालामुखी हो जो अधिकांश समय सुष्ाप्त रहन्छ तर उसको विष्फोटलॆ ठूलो कम्पन आउँछ । उसमा अन्तर्निहित म्याग्माले संसारको प्रत्येक महाशक्तिलाई पुरिदिन्छ । जनता भूकम्प हो । यसको हल्लाइमा तानाशाहहरु साधारण घर ढलेझैँ बङलङ्ग ढल्छन् । जनता त्यो समुद्री छाल हो त्यो समुद्री तूफान हो जसले एकै छिनमा कैयौँ कुराहरु स्वाहा पार्न सक्छ । उनीहरुको मन जल्दा संसारका बडे बडे सम्राटहरु खग्रास हुन्छन् ।
चिनियाहरुको यो क्रान्ति ती पाँच वर्षीय सम्राट हुसुआन तुङ्गविरुद्ध थिएन । उनीहरु परिस्थितिवश बाध्य भएका थिए । उनीहरु चाहन्थे चिनी सम्राट वीर होऊन् र फेरि संसारभर आफ्नो वर्चस्व कायम गरुन् । तर यसो हुन सकिरहेको थिएन । सय वर्षदेखि यता कुनै पनि चिनिया सम्राट त्यति बलिया र आँटिला निस्केका थिएनन् । तसर्थ चिनी जनताको विशाल छाती सङ्कुचित हुन पुग्दा क्षोभ थियो त्यो ।

चीनको कृषिप्रणाली पुरानो थियो । जनसङ्ख्याको चापमा उब्जिएको सीमित अन्न ज्यादै अपुग हुन्थ्यो । राजा साना थिए । सामन्तहरुको कमी थिएन । उनीहरु हली र साधारण किसानलाई शोषण गर्नसम्म गर्थे । त्यसैको प्रतिफल थियो त्यो क्रान्ति ।
वास्तवमा जनताद्वारा गरिएको यस्तो क्रान्तिमा दमन गरिनु हुँदैन । बरु जनताको भावनालाई बुझेर उनीहरुका प्रतिनिधिसँग कुरा गरी उनीहरुको इच्छालाई पूर्ति गर्ने कोसिस गर्नु पर्छ । तर उनीहरुका इच्छालाई दमित राख्ने कामचाहिँ पटक्क गर्नु हुँदैन ।

----------------- ---------

"हुन्छ; किन हुँदैन ? ठोक् गोली । यी साला भतुवाहरु मंचुवंशविरुद्ध बगावत गर्ने यी हलीहरु हाम्रा नोकरहरु बागी बनेर निस्कने जाओ ठोक गोली ।"
एक ठूलो सुरक्षाअधिकारी जो ती जनताको क्रान्तिबाट निकै रिसाइरहेको थियो बोल्यो । ऊ बीच बीचमा मंचुवंशप्रति भक्ति जनाउन टुटाउँदैनथ्यो ।

---------------------- ---------


"डा। सेन ! अझ तपाईँको क्रान्तिप्रतिको मोह भङ्ग भएको छैन हेर्नोस् यत्रा जनता मरिसके । अझ कति मर्ने हुन् ! तपाईँमाथि पनि पुरस्कार छ । कोही द्रोही निस्क्यो भने ?"
"साथी ली ! तपाईँ किन आत्तिनु हुन्छ ! म त्यस्तोविधि कायर छैन । म डाक्टर हूँ राजनीतिशास्त्र पढेको छैनँ त के भो म राजनीति गर्न सक्दिनँ र जनताको निम्ति लड्न पाउन्नँ र मेरो सङ्कल्प कहिल्यै टुट्दैन । यत्रा जनता हाम्रो आह्वानमा मरिसकेपछि हाम्रो क्रान्ति फिर्ता लिई तिनको अपमान गर्ने तिनीहरुको रगत बगेको अर्थै के भयो र तिनको आत्मालाई शान्ति दिलाउनु हाम्रो कर्तव्य होइन र हामीले कसैको एक बुँद रगत पनि सित्तैमा खर्चिनु हुन्न । साथी ! जनताको निम्ति मर्न पाउँदा म अति प्रसन्न हुनेछु ।"
"त्यो त हो । तर साथी सेन …"
"हेर्नुस् मित्र त्यो तर र सरपट्टि हामी लाग्नु हुँदैन । यसरी आफ्नै जनतामाथि गोली बसा्रएर यिनीहरु सैतानियततर्फ उन्मुख हुँदैछन् । सैतान बनेपछि त्यहाँमाथि यिनीहरुको गन्तव्य छैन र त्यहीँ यिनीहरु धराशायी हुनेछन् । यसलाई खुसीको कुरा मान्नुहोस् कि उनीहरु आफ्नो चिहानतर्फ आफै जाँदैछन् घिसारेर लानु परिरहेको छैन ।"
"अब पनि जनता क्रान्तिमा होमिएलान् र साथी ? सायद उनीहरु आफन्तको मृत्युपछि डरले चिसिएका पनि त हुन सक्छन् नि !"
हाँस्दै डा. सन यात् सेनले भने "असंभव, मित्र असंभव । थाहा पाउनु भएको छ बाघ रगतको स्वाद पाएपछि कस्तो हुन्छ त्यस्तै जनता पनि आफन्तका रगत देखेर उतसर्िइसकेका छन् र त्यही उतसा्रइमा अर्को अठोट थपिएकाले उनीहरु बन्दुक अगाडि उभिइनै रहने छन् । त्यो हो - बदला ।
फेरि जनता अब धेरै बुज्रुक भइसकेका छन् । यो क्रान्तिले तिनैको हित गर्छ भन्ने उनीहरुले बुझिसकेका छन् ।"